Een periode met daarin winterkou en een flinke hoeveelheid sneeuw lijkt steeds reëler te worden. De verschillende weermodellen lijken het met elkaar grotendeel eens te zijn geworden en gaan allen voor een kou-uitbraak vanuit het noordoosten. Onder de grote rivieren lijkt de kou wat getemperd te worden en is van sneeuw nog niet meteen sprake.

Een dik pak sneeuw bij Vaals eerder deze winter. Foto: Philippe Schambergen

Het is de afgelopen periode een veelbesproken onderwerp op sociale media. Run na run verschijnen er vanuit winterliefhebbers talloze tweets of reacties op Facebook met daarin hun laatste bevindingen. De weermodellen leverden de eerste dagen van deze week een ware strijd op, maar lijken het uiteindelijk toch voor een groot deel eens geworden te zijn.

Een lagedrukgebied met een actieve neerslagband boven Spanje koerst zaterdag noordwaarts en komt dan volgens de laatste berekeningen (GFS = 06Z, ECMWF = 00Z) boven het noorden van Frankrijk te liggen.

Ten noorden van de kern wordt met een oostelijke stroming koude lucht aangezogen en valt in de noordelijke helft van het land veel sneeuw. Pal noordelijk van de kern in het lagedrukgebied is de wind weliswaar zuidoostelijk, maar de luchtsoort komt via een kleine omweg vanuit het zuiden van Frankrijk. Daardoor is de aangevoerde lucht een stuk zachter en lijkt in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland zaterdag voornamelijk regen te gaan vallen.

Zondag trekt het laagje nog wat verder noordwaarts om vervolgens via Zeeland naar zee af te buigen. Ook in het zuiden van Nederland wordt dan koudere continentale lucht aangevoerd. Eventuele neerslag gaat daar dan ook in vaste vorm vallen.

De gebieden die zich rond de grens tussen de warme en koude lucht bevinden moeten daarnaast rekening houden met ijzel. Verschillende modellen geven meerdere dagen op rij een sterk signaal hierop.

Legenda: blauw: regen / groen: ijsregen / oranje: ijzel / wit: sneeuw. Bron WXCHARTS

Welke omvang de ijzel zal hebben en waar dit het hevigst wordt is waarschijnlijk pas op het laatste moment goed in te schatten. IJzel laat zich lastig voorspellen doordat minimale veranderingen in onder meer de temperatuur of windrichting zowel aan de grond als op hoogte de ijzel doen overgaan in sneeuw of juist in normale regen.

Noorden versus het zuiden

Tegenstellingen van dit formaat tussen het noorden en zuiden van Nederland komen niet heel vaak voor en is daardoor extra opvallend. Het geeft de complexiteit in de verwachting mooi aan. Normaliter trekken lagedrukgebieden op geruime afstand aan Nederland voorbij. Hierdoor vind het gevecht tussen twee verschillende luchtsoorten veelal buiten onze landsgrenzen plaats.

De weerpluim voor Groningen laat een heuse koudegolf zien

Dit beeld zagen we ook al afgelopen weken. In grote delen van Nederland wilde het nog niet tot serieus winterweer komen, maar in het uiterste noordoosten lukte dit eind januari wel.

In het weekend lijkt de grens met echte winterkou nog niet verder dan de grote rivieren af te willen zakken en daardoor zullen de verschillen tussen noord en zuid alleen maar groter worden.

Voor Maastricht is de pluim een stuk zachter

Pas na het weekend draait ook in het zuiden de wind naar een noordoostelijke richting en kan koude lucht eindelijk uitwaaien over Limburg, Brabant en Zeeland.

“Zeldzame sneeuwhoeveelheden”

Voor Nederlandse begrippen staan er duizelingwekkende sneeuwhoeveelheden op de weerkaarten. Meerdere modellen en meerdere runs laten de sneeuw accumuleren tot een dikte van 50 tot 75 centimeter in het noorden en midden van het land. Dit zijn echter wel meteen de extreemste varianten van de berekeningen.

Kijken we naar het gemiddelde dan lijkt zich tot halverwege volgende week in het noorden een sneeuwdek van 30 centimeter te vormen. In het midden komt dat uit rond zo’n 20 tot 25 centimeter en in het zuiden is het slechts een centimeter of 5 á 10.

Uiteraard gaan locatie en zwaartepunt komende dagen nog verschuiven en lijkt het vooral voor het midden van Nederland spannend te worden. Het kan daar nog alle kanten op, maar op dit moment zijn de kaarten nog gunstig gezind.

Voor het zuiden komt het winterweer wat later op gang, maar mocht het lagedrukgebied ineens zuidelijker afbuigen dan veranderd dat meteen de zaak voor dat deel van Nederland.